Neden açıköğretimde, hukuk okunamıyor? Ülkemizde birçok farklı alanda lisans düzeyinde eğitim veren Açıköğretim Fakültelerinde Hukuk programı yer almıyor...
Bu yazımızda, ülkemizde Anadolu Üniversitesi ile başlayan ve daha sonra İstanbul ve Atatürk Üniversiteleri ile devam eden açıköğretim sisteminde Hukuk programının olup olmaması noktasında; öncelikle açık eğitim ve dışarıdan eğitimin yasal tanımına baktıktan sonra, ilgili üniversitelerde yer alan lisans programlarına göz atacağız.
AÇIK EĞİTİM VE DIŞARIDAN EĞİTİM NEDİR ?2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun "Tanımlar" başlıklı (u) fıkrasının 2 nci bendinde "AÇIK EĞİTİM" "Öğrencilere radyo, televizyon ve eğitim araçları vasıtasıyla yapılan bir eğitim - öğretim türüdür." olarak belirlenmiştir.
Aynı kanunda; "DIŞARIDAN EĞİTİM (EKSTERN EĞİTİM)" ise, "Yükseköğretimin belirli dallarında, devam zorunluluğu olmaksızın sadece yarıyıl içi ve sonu sınavlarına katılma zorunluluğu bulunan bir eğitim - öğretim türüdür. Bu eğitimi izleyen öğrenciler ortak zorunlu dersler ile gerekli görülen bazı dersleri, ilgili yükseköğretim kurumlarınca mesai saatleri dışındaki uygun saatlerde düzenlenecek derslerde alırlar." hükmü yer almıştır.
HANGİ ÜNİVERSİTELERDE HANGİ AÇIKÖĞRETİM LİSANS PROGRAMLARI VAR ?Ülkemizde Anadolu Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi ve Atatürk Üniversitesi tarafından birçok farklı alanda açıköğretim ön lisans/lisans mezunu verilmektedir.
Açıköğretim eğitimi veren üniversitelerin lisans programlarına aşağıdaki tablodan baktığımızda;- Anadolu Üniversitesinde 17, Atatürk Üniversitesinde 5 ve İstanbul Üniversitesinde 4 olmak üzere 26 lisans programının olduğu,
- Bu programların tamamının sözel veya eşit ağırlık puan düzeyinde öğrenci alan bölümler olduğu,
- Örgün eğitimde Edebiyat Fakülteleri çatısı altında bulunan Felsefe, Coğrafya, Sosyoloji, Tarih ve Türk Dili ve Edebiyatı bölümlerinin açıköğretim fakülteleri bünyesinde de yer aldığını,
- Yönetim Bilişim Sistemleri, Havacılık Yönetimi, Sağlık Yönetimi ve Sosyal Hizmetler gibi kamu ve özel sektörün ihtiyacına yönelik programların açıldığını,görüyoruz.
HUKUK FAKÜLTELERİNE TALEP NE DURUMDA ?Ülkemizde bugün itibarıyla 35'i devlet üniversitesinde, 49 tanesi de vakıf üniversitelerinde olmak üzere 84 Hukuk Fakültesi bulunmaktadır. 2016-2017 ÖSYS kılavuzuna baktığımızda Hukuk Fakültelerine 15 bin 227 öğrenci kontenjanın ayrıldığını ve 14 bin 979 kişinin ise yerleştiğini görüyoruz. Devlet üniversitelerine ayrılan 8 bin 980 kontenjanın tamamı dolarken, genel anlamda ise kontenjan doluluk oranının %98 olduğunu söyleyebiliriz.
Hukuk Fakültelerine artan talebin ne derece yüksek olduğu sadece bu bahsettiğimiz göstergeden ortaya çıkıyor.
DİKEY GEÇİŞ SINAVI KONTENJANLARI YETERSİZ !Bilindiği üzere, ülkemizde ön lisans düzeyinde örgün ve açıköğretim fakültelerinde yer alan "ADALET" programı mezunları, "Meslek Yüksekokulları ve Açıköğretim Ön Lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkında Yönetmelik" hükümleri çerçevesinde Hukuk Fakültelerine Dikey Geçiş Sınavı ile (DGS) ilan edilen sınırlı kontenjanlara belirli bir başarı puanı ile kayıt yaptırıyor.
Son yıllarda, ülkemizde Hukuk alanına artan talepten dolayı en popüler olan konulardan birisi Adalet ön lisans okumak ve akabinde Hukuka yatay geçiş yapmak.
Ancak, Dikey Geçiş Sınavı ile hukuk fakültelerine geçmenin kolay bir şey olduğunu kimse iddia edemez. Özellikle devlet üniversitelerinin Hukuk Fakültelerine girmek için DGS sınavında ilk 500 öğrenci içerisine kesinlikle girmek gerekmektedir. Bu da uzun süreli ve ciddi bir çalışmayı gerektirir.
Öte yandan, bu yıl için Dikey Geçiş Sınavında Hukuk Fakültelerine (devlet üniversiteleri) ayrılan yatay geçiş kontenjanlarına baktığımızda sadece 567 kişiye bu hakkın tanındığını görüyoruz.
Tam rakam bilinmemekle beraber, binlerce açık öğretimden veya Adalet Meslek Yüksekokullarından mezun olan ve "Hukuk Fakültesi" hayali kuran insanlar için bu düzeydeki kontenjan sayıları çok yetersizdir.
AÇIKÖĞRETİMDE HUKUK BÖLÜMÜ OLMASI TARTIŞILMALI !Yukarıda başlık olarak yer alan önerimizi yahut düşüncemizi gündeme getirdiğimizde ister istemez Hukukçuların veya başka kesimlerin kesinlikle olmaz olamaz diyeceklerini tahmin etmek zor değil.
Ancak, sırf şu düşünceyle bu olaya baktığımızda, " Tarih, Uluslararası İlişkiler, Sosyal Hizmet veya Havacılık Yönetimi gibi birçok sözel/eşit ağırlık puan türlü bölüm açık öğretimden okunuyor da neden Hukuk okunmasın ?" diyebiliyoruz. Bunu derken amacımız bu bölümlerle Hukuku kesinlikle kıyaslamak değil.
Fakat, insanların bu kadar yoğun talebinin ve özellikle ilerleyen yaşlarda sevgisinin arttığı bu bölüme açıköğretim veya gelişen teknolojiden faydalanarak uzaktan eğitim yolu ile bir eğitim-öğretim modeli düşünülemez mi ? Yada düşünülmesinde veya bu konunun tartışılmasında ne zarar olabilir ? Bunlar bizce düşünülmesi ve tartışılması gereken hususlardır...
Son olarak, herkesin söyleyerek anonim hale getirdiği "Hukuk Herkese Lazım" sözünü birde bu ters açıdan düşünsek belki güzel olur. Bizden söylemesi...